PHƯƠNG PHÁP MẸO LÀM DẠNG ĐỀ NÀY
| Mở bài= dẫn dắt + nêu vấn đề | |
| Cách 1: Giống như những khoảng trống giữa các nốt nhạc mới là thứ làm nên giai điệu cho bản nhạc, giúp chia tách phân định các nốt và kết hợp chúng thành một khối hòa âm tuyệt vời; “khoảng trống” còn chính là khoảnh khắc tạm dừng trong cuộc sống để thư giãn, để suy nghĩ, để hướng tới những điều tốt đẹp khác và….(VĐNL) cũng chính là một khoảnh trống cần lấp đầy trong cuộc đời mỗi chúng ta. | *Ví dụ: Lòng biết ơn
Cách 1: Giống như những khoảng trống giữa các nốt nhạc mới là thứ làm nên giai điệu cho bản nhạc, giúp chia tách phân định các nốt và kết hợp chúng thành một khối hòa âm tuyệt vời; “khoảng trống” còn chính là khoảnh khắc tạm dừng trong cuộc sống để thư giãn, để suy nghĩ, để hướng tới những điều tốt đẹp khác và lòng biết ơn cũng chính là một khoảnh trống cần lấp đầy trong cuộc đời mỗi chúng ta… |
| Cách 2: Xukhôm linxki đã từng nói: “Con người sinh ra không phải để tan biến đi như một hạt cát vô danh. Họ sinh ra để lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim người khác”. Thật vậy, mỗi con người sống đều phải tạo ra cho mình những giá trị riêng thật tốt đẹp. Và nhận thức được…..(vấn đề cần nghị luận) chính là một trong yếu tố để chúng ta làm nên điều đó.
|
*Ví dụ: Sự cố gắng
Cách 2: Xukhôm linxki đã từng nói: “Con người sinh ra không phải để tan biến đi như một hạt cát vô danh. Họ sinh ra để lưu lại dấu ấn trên mặt đất, trong trái tim người khác”. Thật vậy, mỗi con người sống đều phải tạo ra cho mình những giá trị riêng thật tốt đẹp. Và nhận thức được bài học từ sự cố gắng chính là một trong yếu tố để chúng ta làm nên điều đó. |
| Cách 3: Thước đo của cuộc đời không phải ở chỗ nó dài hay ngắn, mà ở chỗ bạn đã sử dụng nó như thế nào. Không có ý nghĩa nào khác ngoài việc bạn nên sống một cuộc sống có ý nghĩa với chính mình và cho mọi người. Vàhạnh trình hiểu được bài học từ…… đã giúp tôi hiểu ra điều đó. | *Ví dụ: Lòng dũng cảm
Cách 3: Thước đo của cuộc đời không phải ở chỗ nó dài hay ngắn, mà ở chỗ bạn đã sử dụng nó như thế nào. Không có ý nghĩa nào khác ngoài việc bạn nên sống một cuộc sống có ý nghĩa với chính mình và cho mọi người. Và hạnh trình hiểu được bài học về lòng dũng cảm đã giúp tôi hiểu ra điều đó. |
| Thân bài: khai triển vấn đề | ||
| Giải thích, khẳng định vấn đề | Vấn đề này được hiểu như thế nào? Mọi người quan niệm ra sao về hiện tượng này?
–Có 2 cách giải thích: + Giải thích nghĩa của từ qua việc cắt nghiã từ Hán Viêt.
+ Giải thích nghĩa của từ qua việc tìm một số từ đồng nghĩa và trái nghĩa với hiện tượng được nêu |
Ví dụ 1: Tình mẫu tử (Giải thích nghĩa dựa trên cắt nghãi từ Hán Việt)
+Mẫu tử: Tình cảm mẹ con => Tình mẫu tử là tình cảm sâu nặng thiêng nhất trên cuộc đời, là tĩnh cảm của mẹ dành cho con trong cuộc sống –Ví dụ 2: Tính chăm chỉ( Giải thích nghĩa dựa trên tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa) +Tìm từ đồng nghĩa: Chăm chỉ: Cần cù, chịu khó, siêng năng +Từ trái nghĩa: Chăm chỉ: lười biếng =>Chăm chỉ là cần cù, chịu khó, siêng năng, không lười biếng trong mọi việc. |
-Ý 2: Biểu hiện
| Biểu hiện | – Bình luận, nêu quan điểm cá nhân, bước này cần đưa ra các biểu hiện, tác dụng/ tác hại của vấn đề sau đó bày tỏ suy nghĩ của bản thân (thấy đúng, sai hay cả đúng cả sai). Lí giải cho quan điểm đó. ¨ Tại sao? |
* VD: Niềm tin trong cuộc sống Ngọn lửa trong mỗi người sẽ được biểu hiện ở cách họ tự tin nói lên niềm tin của mình và luôn khát khao tìm được những người đồng hành để cùng nhau cố gắng chứ không hề ỷ lại chờ đợi người khác đến giúp đỡ trong mong manh. |
–Ý 3: Ý nghĩa+ dẫn chứng
| Ý nghĩa | Khi ta có đức tính/ phẩm chất ấy ta nhận được gì?
– Tác dụng to lớn đến quá trình học tập và tu dưỡng ra sao ? – Đến kinh tế gia đình ? – Đến đời sống tình cảm, quan hệ vơi mọi người ? – Đến sức khỏe ? – Đến uy tín và tương lai bản thân ? *Công thức sẵn: Khi chúng ta mang trong mình ý chí nghị lực, con người sẽ… Nghị lực sống giúp mỗi người hiểu được… Ta sẽ không thể… nếu thiếu đi. Khi mỗi cá nhân mang trong mình…, thì xã hội sẽ…. Đời sống của mọi người sẽ khoác lên mình tấm áo mới của….
*Dẫn chứng: Nêu dẫn chứng: Vấn đề A được thể hiện rõ qua câu chuyện về nhân vật B. Nhân vật B đã…. |
*Ví dụ: Ý chí trong cuộc sống
Khi chúng ta mang trong mình ý chí nghị lực, con người sẽ tự tin vào bản thân và cuộc sống, làm tốt mọi công việc, lạc quan hướng đến tương lai. Chính lẽ sống bền bỉ và ý chí kiên định ấy đã giúp chúng ta chinh phục mọi thứ, làm nên cuộc sống tươi đẹp. Nghị lực sống giúp mỗi người hiểu được sự cố gắng vươn lên thử thách không phải là thứ sẵn có mà là năng lực cần phải rèn luyện. Kiên định ý chí, giữ vững lập trường, kỉ luật cao, không bao giờ né tránh hay lùi bước trước khó khăn thử thách, xông xáo làm việc, cống hiến sức mình trong công việc sẽ giúp bạn có sống vững mạnh an yên. Ta sẽ không thể có một cuộc đời ý nghĩa nếu thiếu đi bản lĩnh kiên cường sự quyết tâm đến cùng để chinh phục ước mơ. Khi mỗi cá nhân mang trong mình nghị lực sống , thì xã hội sẽ ngày càng phát triển văn minh tươi đẹp.Đời sống của mọi người sẽ khoác lên mình tấm áo mới của niềm tin, hi vọng để bước tới thành công. *Ví dụ: Ý chí trong cuộc sống Thông điệp đưa ra giúp cho tôi ngay lập tức nhớ đến chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc ta, suốt một đời lo cho nước, cho dân, đi nhiều nơi và làm đủ mọi việc. Con đường Người phải đi thật gian lao, vất vả nhưng với ý chí, quyết tâm, nghị lực phi thường. Người đã mang đến cho dân tộc ta ánh sáng của độc lập tự do, một cuộc đời ấm no, hạnh phúc. |
– Ý 4: Vấn đề đối lập, mở rộng
| Đối lập, mở rộng | – Đối lập: Đi ngược lại vấn đề đang bàn luận (Đối lập với người thường xuyên chia sẻ những người chỉ giữ suy nghĩ cho riêng mình, đối lập với những người cân bằng được xung đột là những người bế tắc, không giải quyết được…).
– Mở rộng: Suy tưởng nhiều chiều của vấn đề bàn luận (Nêu nêu hành động của vấn đề đối lập: Đối lập với những người cân bằng được xung đột là những người bế tắc họ tìm cách dùng bạo lực, hoặc suy nghĩ bi quan… ⇒Nêu hành động của người đối lập) ⇒ Nhận xét: hành động ấy cần lên án/ ca ngợi…. |
*Ví dụ: Sự cho đi
– Bên cạnh những người sẵn sàng cho đi, không màng lợi ích cá nhân thì vẫn còn đâu đó những kẻ ích kỉ, chỉ nghĩ cho riếng mình, hoặc nếu cho đi cũng vì mục đichs kiếm lợi, đánh bóng tên tuổi. |
– Ý 5: Bài học
| Bài học+ liên hệ | – Bài học: Đưa ra bài học rèn luyện cho bản thân mình? (Chỉ rõ cần làm gì để có được đức tính ấy?)
– Liên hệ bản thân: Sẽ làm gì để hành động về VĐNL đang bàn bạc? |
*Ví dụ: Sự giản dị trong cuộc sống
– Để sống giản dị, con người phải trải qua sự rèn luyện, cần một năng lực sống, quyết tâm cao, cũng cần hòa mình vào cuộc sống đế sống và cảm nhận, cần loại bỏ lòng tham và bù đắp tình yêu cuộc sống. Đó là cách để tránh mọi cám dỗ, giảm áp lực tinh thần và nâng cao bản lĩnh văn hoá. |
| Kết bài: Khẳng định lại vấn đề + đưa ra thông điệp | |
| Cách 1: Có thể nói, ….là một bài học vô giá mà ta nhận được từ cuộc sống. Vì vậy, đừng để thời gian trôi qua một cách lãng phí mà hãy thực hành ngày từ hôm nay để sống một cuốc đời có ý nghĩa bạn nhé!
Cách 2: Khát vọng thành công chính là một điểm đến mà mỗi con người đều hướng tới, vì vậy trên con đường tìm kiếm khát vọng ấy bài học về … chính là vạch chỉ đường cho ta chạm tới thành công còn vẹn nguyên giá trị cho hôm nay và mai sau. Cách 3: Tôi tin rằng, khi bạn tự vương lên, tự nhận thứuc được gái trị của bản thân từ việc hiểu rõ thông điệp cao quý mà khúc tình ca…… mang lại cũng là lúc bạn chạm tới hành trình chinh phục thành công của chính mình. |
*Ví dụ: Sự tự tin
Cách 1: Có thể nói, sự tự tin là một bài học vô giá mà ta nhận được từ cuộc sống. Vì vậy, đừng để thời gian trôi qua một cách lãng phí mà hãy thực hành ngày từ hôm nay để sống một cuốc đời có ý nghĩa bạn nhé! *Ví dụ: Ước mơ cao đẹp Cách 2: Khát vọng thành công chính là một điểm đến mà mỗi con người đều hướng tới, vì vậy trên con đường tìm kiếm khát vọng ấy bài học về nuôi dưỡng ước mơ cao đẹp chính là vạch chỉ đường cho ta chạm tới thành công còn vẹn nguyên giá trị cho hôm nay và mai sau.
*Ví dụ: Tính tự lập Cách 3: Tôi tin rằng, khi bạn tự vương lên, tự nhận thứuc được gái trị của bản thân từ việc hiểu rõ thông điệp cao quý mà khúc tình ca về tính tự lập mang lại cũng là lúc bạn chạm tới hành trình chinh phục thành công của chính mình. |
GỢI Ý MỘT SỐ CÔNG THỨC NỐI ĐOẠN HAY
| Nối đoạn | Cách nối | Ví dụ |
| Từ mở bài sang Thân bài (Phần giải thích) | – Như một lá thư gửi lại từ cuộc sống…/ Như một hương hoa mùa xuân ngọt ngào…/Như một bản nhặc đầy những nốt trầm lắng… (Chọn 1 trong 3 cái để dùng). | *Ví dụ: Lòng biết ơn
-Như một hương hoa mùa ngọt ngào lòng biết ơn là….
|
| Từ giải thích sang biểu hiện | -Ngắm nhìn những thăng trầm của cuộc sống, ta dễ dàng nhận ra…
|
*Tính chăm chỉ
– Ngắm nhìn g nhận ra người chăm chỉ là người luôn những thăng trầm của cuộc sống, ta dễ dànhoàn thành công việc được giao, |
| Chuyển từ biểu hiện sang ý nghĩa | – Tôi tin rằng khi bạn nắm trong tay chiếc chìa khoá mang tên… thì bạn đã và đang mở ra cánh cửa của…
– Hành trình chặm bước vào thế giới của những giá trị tốt đẹp ở đời chính là hành trình bạn chính phục được… bởi nó đã đem lại cho ta rất nhiều điều cao quý… |
*Ví dụ: Lối sống giản dị
Tôi tin rằng khi bạn nắm trong tay chiếc chìa khoá mang tên lói sống giarn dị thì bạn đã và đang mở ra cánh cửa của sự hạnh phúc, được người khác tôn trọng. Sự giản dị có ý nghĩa vô cùng to lớn, nó giúp chúng ta biết tiết kiệm và có sự cư xử đúng đắn với mọi người xung quanh. Lối sống giản dị mang lại cho con người một cuộc sống thanh bình, êm ả. Con người không bị ràng buộc bởi những tiện nghi. Tinh thần lúc nào cũng an nhàn, thoải mái |
| Chuyển từ ý nghĩa vấn đề đối lập, mở rộng | – Dòng đời vốn nhiều khúc cua, nhiều ngã rẽ nên bên cạnh những người… thì đâu đó…
– Cuộc sống chẳng bao giờ xuôi chiều một lối, dù biết rằng …. Đã đem tới những tích cưc/ tiêu cực vậy cho mỗi chúng ta mà đâu đó vẫn có nhiều người… |
* Ví dụ: Niềm tin vào bản thân
Dòng đời vốn nhiều khúc cua, nhiều ngã rẽ nên bên cạnh những người có niềm tin amnhj ẽm vào chính mình, thì đâu đó lại tồn tại rất nhiều người luôn thiếu sự tự tin vào chính mình, cũng có những người mới vấp ngã, thất bại lần đầu nhưng lo sợ không làm chủ được mình từ đó dẫn đến thất bại để lại nhiều hậu quả về sau. Hay cũng có nhiều người ngay từ nhỏ đã đủ đầy về vật chất, sống dựa vào bố mẹ mà khi ra ngoài không làm chủ được bản thân trước nhiều khó khăn thử thách . |
| Chuyển từ vấn đề đối lập sang bài học, liên hệ | – Mở cửa và nhìn ngắm thế giới rồi nhìn lại chính mình, tôi thấy mình thật may mắn khi đã + việc tích cực đã làm. Bởi vậy, tôi tự nhủ hành trình sống có …..chính là hành trình vô tận để tôi chạm tay vào một một sống ý nghĩ, có ích cho đời. | *Sự cống hiến
Mở cửa và nhìn ngắm thế giới rồi nhìn lại chính mình, tôi thấy mình thật may mắn khi đã sống và đóng góp hết sức mình cho tổ quốc hôm nay bằng cả trí tuệ và trái tim. Bởi vậy, tôi tự nhủ hành trình cống hiến chính là hành trình vô tận để tôi chạm tay vào một một sống ý nghĩ, có ích cho đời. |
Bước 2: Viết bài: Khi viết, luôn luôn chú ý nhiệm vụ của từng phần trong bài viết:
– Mở bài: Viết thành một đoạn văn, giới thiệu trực tiếp hoặc gián tiếp vấn đề nghị luận. Tìm hiểu cách mở bài của các văn bản đọc và của bài viết tham khảo để vận dụng.
– Thân bài: Triển khai các ý đã nêu ở dàn ý. Mỗi ý lớn viết thành một đoạn văn. Cần luôn luôn quan tâm vị trí của câu chủ đề (đầu đoạn, cuối đoạn,…), sự phù hợp của câu chủ đề với nội dung cần trình bày và mục đích nghị luận. Tham khảo các kiểu đoạn văn đã phân tích ở văn bản đọc và ở phần Thực hành tiếng Việt để học tập cách viết. Chú ý dùng phương tiện liên kết giữa các câu trong đoạn và các đoạn trong bài.
– Kết bài: Nêu ý nghĩa của vấn đề và phương hướng hành động (viết trong một đoạn văn).
Bước 3: Chỉnh sửa bài viết.
Sau khi hoàn thành bài viết, rà soát và chỉnh sửa theo gợi ý sau:
-Nếu bài viết chưa đầy đủ các ý theo dàn ý đã hướng dẫn thì càn bổ sung thêm
-Kiểm tra lỗi chính tả, câu từ và cách diễn đạt.
-Cần lập luận chặt chẽ giữa các ý, nếu lập luận còn chưa rõ ràng, mạch lạc thì cần sửa lại.