1. Mạc Đĩnh Chi
1Mạc Đĩnh Chi là một trong những trạng nguyên nổi tiếng nhất của nước ta, được biết đến với tinh thần vượt khó và ham học từ thuở nhỏ. Sinh ra trong gia đình nghèo, ông phải học dưới ánh đèn dầu leo lét, nhưng nhờ ý chí tự học không ngừng nghỉ, ông đã đỗ đạt cao và được cử đi sứ nước ngoài. Người đời ngưỡng mộ gọi ông là “Lưỡng quốc Trạng nguyên”.
2. Nguyễn Hiền
Nguyễn Hiền, vị trạng nguyên nhỏ tuổi nhất trong lịch sử Việt Nam, là một minh chứng rõ nét cho khả năng tự học xuất chúng. Dù chỉ là một cậu bé chăn trâu, không có điều kiện đến trường thường xuyên, nhưng nhờ sự tò mò, ham học hỏi và trí thông minh thiên bẩm, ông đã tự học và thi đỗ trạng nguyên khi mới 13 tuổi.
3. Lương Thế Vinh
Lương Thế Vinh cũng là một trí thức lớn của dân tộc, nổi bật với tinh thần tự học và đa tài. Ông không chỉ giỏi văn chương mà còn tinh thông toán học, là người biên soạn sách toán học đầu tiên của Việt Nam. Thành tựu của ông có được phần lớn nhờ sự mày mò, nghiên cứu và học hỏi không ngừng từ sách vở lẫn thực tiễn.
4. Nguyễn Ngọc Ký
Thầy giáo Nguyễn Ngọc Ký là một tấm gương tiêu biểu trong thời hiện đại. Bị liệt cả hai tay từ nhỏ, ông đã không từ bỏ việc học mà kiên trì tập viết bằng chân. Bằng ý chí mạnh mẽ và tinh thần tự học phi thường, ông trở thành nhà giáo ưu tú, tác giả sách và là người truyền cảm hứng cho hàng triệu học sinh, sinh viên cả nước.
5. Abram Lincoln
Abraham Lincoln, Tổng thống thứ 16 của Hoa Kỳ, là tấm gương lớn về tinh thần tự học trên thế giới. Xuất thân trong một gia đình nghèo khó, ông gần như không được đến trường. Tuy nhiên, bằng sự tự học qua sách vở và kinh nghiệm sống, ông đã rèn luyện nên một tư duy sắc bén và trở thành một trong những nhà lãnh đạo vĩ đại nhất trong lịch sử Hoa Kỳ.
6. Frederick Douglass
Một cựu nô lệ da đen ở Mỹ – đã vượt qua sự cấm đoán khắc nghiệt của chế độ nô lệ để tự học đọc và viết. Nhờ tinh thần học tập mạnh mẽ ấy, ông trở thành một nhà văn, nhà diễn thuyết và nhà hoạt động xã hội nổi bật, đấu tranh cho quyền tự do và bình đẳng cho người da màu.
7. William Herschel
William Herschel, nhà thiên văn học nổi tiếng với việc phát hiện ra hành tinh Thiên Vương (Uranus), không hề được đào tạo chính quy về thiên văn học. Ông bắt đầu bằng nghề nhạc công, nhưng với niềm đam mê mãnh liệt và tinh thần tự học không mệt mỏi, ông đã tự nghiên cứu, chế tạo kính thiên văn và ghi danh vào lịch sử khoa học thế giới.
8. Michael Faraday
Michael Faraday – người đặt nền móng cho ngành điện từ học – từng là một người đóng sách thuê. Ông đã tận dụng mọi cơ hội để học hỏi từ sách vở, các buổi diễn thuyết và thực hành thí nghiệm. Nhờ tinh thần tự học không ngừng, ông trở thành một trong những nhà khoa học vĩ đại nhất mọi thời đại, dù chưa từng học đại học.
9. Nguyễn Vũ Khánh Linh
Nguyễn Vũ Khánh Linh, sinh năm 2003, là một trong những tấm gương tiêu biểu về tự học của thế hệ trẻ Việt Nam. Nhờ sự chủ động trong học tập và khả năng tự học qua mạng, cô đã hoàn thành chương trình đại học tại FPT khi chỉ mới 17 tuổi – một độ tuổi mà nhiều bạn bè đồng trang lứa còn đang học phổ thông.
10. Chảo Thị Yến
Chảo Thị Yến, cô gái người dân tộc Dao, là một minh chứng mạnh mẽ cho ý chí và nghị lực vượt lên hoàn cảnh nhờ tinh thần tự học. Bằng sự nỗ lực không ngừng, cô đã giành được học bổng Erasmus Mundus tại châu Âu – một trong những học bổng danh giá nhất thế giới.